مراقبت های بارداری

مراقبت های بارداری یکی از مهمترین نکات برای سلامتی نوزاد و مادر در این دوران است که باید با چکاپ های دوره ای و مراجعه به متخصص زنان و زایمان بررسی شود. مراقبت های بارداری نقش بسیار مهمی در سبک زندگی سالم در دوران بارداری دارند که شامل معاینات دوره‌ای مخصوص در این دوران است. این مراقبت ها برای سلامت و آسایش مادر و جنین ضروری هستند.

در نخستین جلسه، پزشک ممکن است آزمایش خون، ادرار، تست پاپ اسمیر، سونوگرافی و معاینه لگن تجویز کند. آزمایش خون به منظور بررسی میزان آهن خون، انواع بیماری های عفونی و تعداد سلول های مختلف بدن لازم است. آزمایش ادرار برای بررسی میزان قند خون، وجود انواع باکتری و میزان پروتئین است. آزمایش پاپ اسمیر برای غربالگری دهانه رحم، سونوگرافی به منظور بررسی وضعیت و رشد جنین و معاینه لگن به دلیل بررسی اندازه و شکل رحم انجام می شود.

پس از نخستین جلسه هر چهار هفته یکبار، در ماه های هفتم و هشتم بارداری هر دو هفته یکبار باید به پزشک مراجعه کنید. در ماه آخر برای مراقبت های بارداری هفته به هفته باید تحت نظر پزشک خود باشید تا نوزاد شما متولد شود. در این جلسات با دکتر خود راحت باشید و هر مشکل یا نگرانی که دارید با او مطرح کنید.

واکسیناسیون در دوران بارداری

واکسن های که فرد در دروان بارداری دریافت می کند، نقش بسزایی در سلامت فرد و نوزاد خواهد داشت. بهترین زمان انجام واکسیناسیون قبل از دوران بارداری است زیرا برخی از واکسن ها را در دوران بارداری نمی توان استفاده کرد.
جالب است بدانید که واکسن هایی در دوران بارداری نبایست تزریق شوند که این نوع واکسن ها عبارت است از: واکسن هپاتیت آ، سرخک، سرخچه، آبله مرغان و واکسن فلج اطفال می باشد.

اما واکسن هایی که در دوران بارداری می توان استفاده کرد و هیچ گونه خطری برای فرد و نوزاد آن نخواهد داشت، عبارت است از: دیفتری، هپاتیت بی و واکسن آنفولانزا می باشد. تمامی زنان باردار باید توجه کنند، در صورتی که واکسیناسیون شما کامل نشده است حتما در دوره بارداری مخصوصا در سه ماهه دوم و سوم واکسیناسیون خود را کامل نمایید.

تغییرات وزن در دوران بارداری چگونه است؟

وزن دقیق در هر فردی متفاوت است اما به صورت کلی بانوان حدود ۱۱ تا ۱۳ کیلوگرم وزن اضافه می کنند. در صورتی که پیش از بارداری اضافه وزن داشته باشید، ممکن است کمتر وزن اضافه کنید. اگر کمبود وزن داشته باشید، وزن بیشتری اضافه خواهید کرد. برای کنترل وزنتان در این دوران با متخصص زنان و زایمان خود مشورت کنید.

بهترین تغذیه برای دوران بارداری چیست؟

بهترین رژیم غذایی برای تغذیه زنان باردار، رژیمی است که تمام مواد غذایی را به میزان لازم دارد و سالم، متنوع و مقوی است. در این دوران باید مراقب برخی از غذا باشید، مانند:

گوشت، ماهی و تخم مرغ: در صورتی که این مواد غذایی کامل پخته نشوند سلامت شما را تهدید می کنند. ماهی هایی که حاوی مقداری زیادی جیوه هستند مانند اره ماهی، شاه ماهی، کوسه و تاج ماهی نخورید. دقت کنید که نباید بیش از دو وعده در هفته ماهی مصرف کنید.
میوه و سبزیجات: انواع میوه ها و سبزیجات را پیش از خوردن به طور کامل بشویید و تخته ای که برای برش استفاده می کنید را همیشه تمیز نگه دارید. مصرف روزانه ۳ تا ۵ واحد میوه توصیه می شود.
لبنیات: برای اینکه کلسیم موردنیاز بدن خود و جنین را تامین کنید، حداقل ۴ واحد لبنیات در روز مصرف کنید. فراموش نکنید که حتماً از لبنیات پاستوریزه استفاده کنید. لبنیات محلی که پاستوریزه نشده، ممکن است باکتری هایی داشته باشند که عفونت ایجاد کند.
جایگزین شکر: به جای شکر از برخی شیرین کننده های مصنوعی مانند اسپارتایم و ساکرالوز به میزان متعادل می توانید استفاده کنید.
کافئین: بهتر است از مصرف زیاد کافئین خودداری کنید و روزی بیش از دو فنجان قهوه یا سایر مواد کافئین دار دیگر مصرف نکنید.
دخانیات و الکل: از مصرف دخانیات و الکل به طور کامل پرهیز کنید. مصرف این مواد احتمال بیش فعالی در جنین را دو برابر می‌کند.
دم نوش: استفاده مداوم از دم نوش ها می تواند تاثیر دارویی داشته و در این دوران اثر بدی بگذارد. توجه داشته باشید که بدون مشورت با متخصص زنان از نوشیدن آن ها به طور جدی خودداری کنید.
دارو: تمام داروها حتی داروهای تجویزی را باید با اجازه دکتر زنان مصرف کنید. مصرف برخی از داروها منجر به نقص جنین می‌شود.
ویتامین: مصرف انواع ویتامین ها در این دوران حتماً باید تحت نظر پرفسور متخصص زنان انجام شود. زنان باردار باید اسیدفولیک را به صورت روزانه مصرف کنند، زیرا از مشکلات مغز و نخاع جلوگیری می‌کند.

فعالیت بدنی و ورزشی در دوران بارداری

نوع، محیط، مدت و شرایط کار در این دوران برای افراد مختلف متفاوت است. درصورتی که در شغل خود با موادی مانند سرب، جیوه، مس و تشعشعات سروکار دارید و یا فعالیت فیزیکی زیاد و سنگین دارید؛ برای جنین ضرر دارد. کارهای پشت میزی مشکلی ندارند. یکی از احتیاط های بارداری که توصیه می شود، ورزش منظم و سبک است. البته به شرطی که مشکل خاصی نداشته باشید. حداقل سی دقیقه در روز ورزش کنید تا سبک زندگی سالم در دوران بارداری را تجربه کنید. همچنین ورزش بارداری می تواند به سهولت زایمان و کمتر شدن درد آن کمک کند. فراموش نکنید که زیاد آب بخورید تا حرارت بدنتان بالا نرود و دچار کم آبی نشوید. اگر در حین یا پس از ورزش دچار مشکلاتی شدید با پزشک خود مشورت کنید.

استفاده از تلفن همراه در دوران بارداری

طبق تحقیقات انجام شده، هنوز ممنوعیتی از موبایل در دوران بارداری یافت نشده است. اما به منظور پیشگیری از بروز مشکلات برای نوزاد بهتر است که موارد احتیاط رعایت شود و مدام از تلفن های همراه استفاده نکنید.

آلرژی در دوران بارداری

برخی از زنان در دوران بارداری ممکن است به موادی حساسیت داشته باشند که این امر می تواند موجب بروز آلرژی در آن ها شود که بهترین راه برای آن یافتن موادی است که به آن حساسیت دارید و دوری کردن از آن مواد است. همچنین به منظور مقابله با آلرژی می توانید استراحت نمایید، از سرم شستشو نمکی استفاده کرده و مرتب استحمام کنید.

مسافرت هوای در دوران بارداری

این مسئله بستگی به قوانین شرکتهای مختلف هواپیمایی دارد. از طرفی مسافت پروازی و سن بارداری در آن زمان خیلی مهم است. ولی در هر صورت پرواز در دوران بارداری را می توان به سه قسمت تقسیم نمود.

سه ماهه اول:

معمولاً شانس سقط در سه ماهه اول درافرادی که پرواز می‌کنند مثل دیگر افراد بارداراست ولی ممکن است اگر این اتفاق بیفتد بیماران این مسئله را به پرواز ارتباط دهند. تنها مشکل اصلی در این دوران وجود ویار حاملگی است که در سه ماهه اول ممکن است در حین پرواز تشدید شود . لذا لازم است از قبل با پزشک خود مشاوره نموده ودر صورت نیاز قبل از پرواز از داروهای ضد تهوع استفاده نماید.

سه ماهه دوم:

بهترین زمان برای پرواز در بارداری، 14-28 هفته بارداری است زیرا در این زمان شانس زایمان در هواپیما حداقل است، افزایش وزن زیاد نیست، ویار بارداری هم کاهش یافته است. ولی نکته مهم در حین پرواز داشتن حرکت مداوم در طی پرواز است زیرا اگر خانم باردار برای مدت طولانی بدون حرکت باشد ممکن است خون در رگهای وی لخته شده و دچار مشکل شود.

سه ماهه سوم:

معمولاً پرواز پس از هفته 34 بارداری توصیه نمی‌شود زیرا احتمال خطر و باز شدن کیسه آب و یا زایمان زودرس افزایش خواهد یافت. پرسنل پرواز در مورد زایمان در پرواز آموزش ندیده و تبحر لازم را ندارند. درمورد خانمهایی که دچار بیماری‌های زمینه‌ای مثل فشار خون هستند باید از پزشک معالج نامه و توصیه نامه داشته باشند . در مورد ترمبوز و لخته شدن خون در عروق باید قبل از پرواز آسپیرین استفاده شود. در مواردی که بیمار قبلاً ترومبوز داشته و یا احتمال آن زیاد است می تواند قبل از پرواز از داروهای ضد انعقاد تزریقی استفاده کند.

پس از زایمان:

مسافرت هوایی برای نوزادان در دو روز اول به علت عدم بلوغ کافی ریه نوزاد مجاز نیست و حتی‌المقدور از مسافرت در هفته اول باید پرهیز شود.

1. قبل از پرواز حتما با شرکت هواپیمایی مشاوره لازم را بکنید.

2. بهترین صندلی با بیشترین فضا را درخواست کنید و در این موارد صندلی‌های کنار راهرو بهتر است.

3. همیشه کمربند را زیر شکم خود قرار دهید.

4. در صورت امکان مرتب در راهرو قدم بزنید و یا در صورت عدم امکان حتماً مفاصل مچ پا و زانو را حرکت دهید.

5. مرتب از مایعات استفاده کنید زیرا رطوبت کم هواپیما باعث کاهش مایعات بدن شما می‌شود.

6. پوشیدن جوراب واریس قبل از پرواز و در طی پرواز به جلوگیری از لخته شدن خون در عروق کمک می‌کند

مراقبت های سه ماهه اول دوران بارداری

مراقبت های دوران بارداری اهمیت بسیار زیادی خواهد داشت که به طور کلی طول دوره بارداری به سه دوره سه ماهه اول، سه ماهه دوم و سه ماهه سوم تقسیم بندی می شود.

مراقبت های سه ماهه اول دوران بارداری از زمان مثبت شدن آزمایش بتا HCG تا چهارده هفته بارداری می باشد. در این دوره پس از مثبت شدن آزمایش بتا HCG بایستی به متخصص زنان و زایمان مراجعه نمایید تا بررسی ها و سونوگرافی برای فرد انجام شود تا مشخص گردد بارداری خارج از رحم یا داخل رحم اتفاق افتاده است.

زمانی که اطمینان حاصل پیدا کردید که بارداری داخل رحم صورت گرفته است. هفته هفتم بارداری بایستی حتما قلب جنین با سونوگرافی بررسی شود؛ در صورتی که قلب جنین تشکیل شده بود بایستی آزمایش های روتین بارداری توسط متخصص زنان و زایمان برای فرد تجویز شود که شامل موارد ذیل می باشد: آزمایش تیروئید، آزمایش دیابت، گروه خون و تعدادی آزمایش دیگر خواهد بود.

پس از آنکه این آزمایشات انجام گردید، در هفته دوازدهم بارداری حتما بایستی سونوگرافی NT چک و بررسی شود، در واقع سونوگرافی NT چین پشت گردن جنین است بررسی می شود که مشخص می نماید تا جنین مبتلا به تعدادی از آنومالی ها هست یا خیر.

همزمان با این سونوگرافی، آزمایش غربالگری سه ماهه اول انجام می شود. در واقع آزمایش غربالگری یک نوع آزمایش خون است که به نام آزمایش غربالگری سه ماهه اول شناخته می شود.

تغذیه در سه ماهه اول دوران بارداری

یکی از سوالات شایع در میان افراد این است که چه نوع مواد غذایی را می توانند استفاده نمایند، بایستی بدانید که فرد می تواند تمامی مواد غذایی را استفاده کند و تنها برخی مواد وجود دارد که مصرف آن برای زنان باردار ممنوع می باشد که عبارت است از:

ماهی های اقیانوسی یا ماهی های بزرگ و تن ماهی می باشد و همچنین مواد غذایی که سرشار از ویتامین A هستند، ممنوع است.

افرادی که حالت تهوع و استفراغ دارند بهتر است از مواد غذایی تند و محرک دستگاه گوارش را استفاده نکنند.

داروهایی مصرفی در سه ماهه اول دوران بارداری

در طول دوران بارداری فرد می بایست داروهایی را طبق تجویز پزشک معالج استفاده نمایید که از جمله این نوع داروها؛ فولیک اسید، مکمل های سه ماهه اول می باشد. شایان ذکر است، حتما از رژیم غذایی سبزیجات و ویتامین ها در رژیم غذایی خود استفاده نمایید.

مراقبت های سه ماهه دوم بارداری

مراقبت های دوران بارداری سه ماهه دوم از انتهای چهارده هفته شروع می شود تا هفته بیست و هشتم بارداری جز سه ماهه دوم به شمار می آید.

در این دوره می بایست آزمایش غربالگری سه ماهه دوم انجام شود که در زمان شانزده تا نوزده هفته بارداری انجام می گردد. این آزمایش شامل یک غربالگری چهارگانه می باشد و پس از آنکه فرد یک سونوگرافی انجام می دهد می بایست یک آزمایش خون انجام می دهد.

ضمنا در طول بارداری شانزده تا نوزده هفته بایستی طول دهانه رحم از لحاظ احتمال زایمان زودرس در سن حاملگی بالا و در این دوره در هفته هجده تا بیست هفته یک سونوگرافی آنومالی بایستی انجام گردد که شامل اسکن کل جنین است که کمک می کند تا تعدادی از آنومالی ها مشخص شود. لازم به ذکر است که در این هفته از بارداری همراه با سونوگرافی آنومالی بایستی حتما طول دهانه رحم بررسی شود.

داروهایی مصرفی در سه ماهه دوم دوران بارداری

از داروهایی که در این دوره از بارداری حتما بایستی مصرف گردد؛ از هفته شانزدهم بارداری قرص آهن و ویتامین برای فرد تجویز می شود. مصرف قرص فولیک اسید تا هفته بیستم بارداری ادامه پیدا می کند و پس از این زمان دیگر نیازی به مصرف این دارو نخواهد بود.

مراقبت های سه ماهه سوم دوران بارداری

برای بسیاری از افراد، سه ماهه سوم بارداری می تواند یک زمان مضطرب باشد. شما در خانه هستید و برای ملاقات با کودک آینده خود هیجان زده هستید. اما شما همچنین مشغول آماده سازی برای اضافه کردن جدید خود هستید و در عین حال سعی می کنید سالم و راحت بمانید.

در اینجا فهرستی از نگرانی های اصلی که ممکن است در مورد سه ماهه سوم داشته باشید، به همراه نکاتی برای کمک به شما برای رسیدن ایمن و راحت به روز زایمان آورده شده است.

سه ماه سوم بارداری از هفته بیست و هشتم شروع می شود و تا هفتم چهلم ادامه خواهد داشت. در طول هفته بیست و هشتم بارداری فرد می بایست آزمایش مخصوصی را انجام دهد که شامل آزمایش خون، آزمایش پودر قند، آزمایش ادرار یا کشت ادرار و تست های کبدی می باشد. برای بسیاری از افراد، سه ماهه سوم بارداری می تواند یک زمان مضطرب باشد. شما در خانه هستید و برای ملاقات با کودک آینده خود هیجان زده هستید. اما شما همچنین مشغول آماده سازی برای اضافه کردن جدید خود هستید و در عین حال سعی می کنید سالم و راحت بمانید.

در واقع این آزمایشات مشخص می نماید که بیمار نیازی به مراقبت ها خاص و یا احتمال ابتلا به بیماری دیابت را دارد یا خیر. همین طور در صورتی که فرد گروه خونی منفی دارد و همسر آن گروه خونی مثبت حتما بایستی در هفته بیست و هشتم تا سی و دو هفته آمپول روگام تزریق شود.

در هفته سی و پنجم بارداری یک سونوگرافی از نظر بررسی وزن جنین، پوزیشن سر جنین و همین طور نوع زایمان انجام می شود تا بررسی های لازم صورت گیرد.

در هفته سی و پنجم به آخر دوران بارداری به ویژه افرادی که اولین بار بارداری تجربه می کنند بایستی از لحاظ نوع لگن بررسی شوند تا مشخص شود که فرد قادر به زایمان طبیعی خواهد بود یا خیر.

نکات طلایی در سه ماهه سوم دوران بارداری

در طول دوره سه ماه سوم آنچه بسیار حائز اهمیت است، توجه به وزن گیری جنین می باشد. گاهی برخی جنین ها وزن خوبی پیدا نکرده و رشد متناسبی نخواهد داشت و این می بایست حتما توسط متخصص زنان و زایمان مورد بررسی قرار بگیرد.

همچنین افرادی که سابقه ابتلا به بیماری دیابت را دارد این بیماری زمینه سبب می گردد تا جنین رشدی بیش از حد داشته باشد و این امر باعث می شود تا فرد و جنین دچار مشکل شود و جنین در داخل شکم مادر مدفوع کند و منجر به خفگی او شود.

لذا سه ماه سوم بارداری دوره بسیار مهم است و حتما بایستی مراقبت های لازم را انجام داده و چکاپ های دوره ای را فراموش نکند.

مراجعات دوران بارداری

فرد از ابتدایی که مشخص گردید باردار است تا هفته سی و دو بارداری بایستی به صورت ماهانه تحت معاینات پزشکی قرار گیرند و از هفته سی و دوم تا سی و ششم هر دو هفته یکبار و از سی و شش هفته تا چهلمین هفته دوره بارداری حتما بایستی هر هفته یکبار تحت مراقبت ها و معاینات پزشکی قرار گیرد.

البته مراجعات پزشکی با توجه به شرایط فرد متفاوت است، در صورتی که فرد سابقه ابتلا به بیماری های دیابت، فشارخون و یا بیماری های زمینه ای دیگری دارد ممکن است نیاز باشد که زودتر از این زمان ها تحت مراقبت های پزشکی قرار گیرد.

مراقبت های بارداری